چنانچه حسابدار شرکت در ثبت چک صادره یا مبلغ واریزی چک و ...... اشتباه نماید، این اشتباهات باید رفع گردیده و به خاطر اینکه حسابدار شرکت آن را انجام داده در سمت راست صورت مغایرت بانکی به مانده دفتر حسب مورد اضافه یا کسر میشود.
1- اشتباه در ثبت چک صادره
2- اشتباه در ثبت مبلغ واریزی چک
3- اشتباه حسابدار شرکت ناشی از بدهکار نمودن حساب بانک و بالعکس
4- اشتباه حسابدار شرکت ناشی از واریز یا برداشت نمودن مبالغی از حساب شرکت اشتباه در ثبت چک صادره
مثال: حسابدار شرکت در ثبت چک صادره به جای مبلغ 190/000 اشتباهاً مبلغ 109/000 در دفاتر ثبت نموده است. برای رفع این اشتباه مبلغ 81/000 (مابه التفاوت) از مانده دفتر کسر میشود، زیرا با اشتباه حسابدار شرکت، مبلغ 81/000 مانده بانک در دفتر کل شرکت اضافی است که باید کسر شود.
مثال اول: حسابدار شرکت در ثبت مبلغ واریزی چک به جای مبلغ 106/000 اشتباهاً مبلغ 160/000 در دفاتر ثبت نموده است. برای رفع این اشتباه مبلغ 54/000 (مابه التفاوت) از مانده دفترکسر میشود. زیرا با این اشتباه حسابدار شرکت، مبلغ 54000 مانده بانک در دفتر کل شرکت بیشتر از مبلغ واقعی است به همین خاطر باید از مانده دفتر کسر شود.
مثال دوم: حسابدار شرکت در ثبت مبلغ واریزی چک به جای مبلغ 210/000 اشتباهاً مبلغ 120/000 در دفاتر ثبت نموده است. برای رفع این اشتباه مبلغ 90/000 (مابه التفاوت) به مانده دفتر اضافه میشود، زیرا با این اشتباه حسابدار شرکت، مبلغ 90/000 مانده بانک در دفتر کل شرکت کمتر از مبلغ واقعی است، بنایراین، باید به مانده دفتر اضافه شود.
گاهی اوقات حسابدار شرکت به جای اینکه مبلغی را در دفاتر شرکت به حساب بانک بدهکار نماید (اضافه) اشتباهاً آن را بستانکار نموده است و بالعکس در این شرایط برای رفع اشتباه فوق مبلغ را در دو برابر آن ضرب نموده و به مانده دفتر اضافه (کسر) میشود.
مثال اول: حسابدار شرکت مبلغ 30/000 را اشتباهاً به جای اینکه در دفاتر شرکت بدهکار نماید بستانکار نموده است. برای رفع این اشتباه مبلغ 30/000×2) = 60/000) به مانده دفتر اضافه میشود تا اشتباه فوق رفع گردد.
مثال دوم: حسابدار شرکت مبلغ 75/000 را اشتباهاً به جای اینکه در دفاتر شرکت بستانکار نماید بدهکار نموده است. برای رفع این اشتباه مبلغ 75/000×2)=150/000) از مانده دفتر کسر میشود تا اشتباه فوق رفع گردد زیرا مفهوم بستانکار در دفاتر شرکت به معنای کاهش دادن حساب بانک می‌باشد.
چنانچه حسابدار شرکت اشتباهاً مبالغی را به حساب شرکت واریز یا (کسر) نماید برای رفع این اشتباهات مبالغ فوق باید به ترتیب کسر یا اضافه شود. مثلاً حسابدار شرکت واریز مبلغ 100/000 مربوط به حساب شخصی صاحب موسسه را اشتباهاً به حساب شرکت واریز نماید که در این صورت مبلغ 100/000 برای رفع اشتباه از مانده دفاتر شرکت باید کسر شود.
اشتباهات حسابدار بانک چنانچه حسابدار بانک مبالغی را اشتباهاً به حساب شرکت واریز یا برداشت نماید یا ثبت اشتباهی نظیر اعداد و ارقام و یا اشتباه در برداشت از حساب و ثبت در حساب دیگر را انجام دهد این نوع اشتباهات باید اصلاح گردیده و به خاطر اینکه حسابدار بانک آن را انجام داده در سمت چپ صورت مغایرت بانکی به مانده صورتحساب بانک حسب مورد اضافه یا کسر میشود.
مثال اول: حسابدار بانک به جای اینکه مبلغ 80/000 اشتباهاً مبلغ 8/000 را در ستون بستانکار حساب خود ثبت نموده است. برای رفع این اشتباه مبلغ 72/000 (مابه التفاوت) به مانده طبق صورتحساب بانک اضافه میشود.
مثال دوم: حسابدار بانک به جای اینکه مبلغ 500/000 اشتباهاً مبلغ 50/000 را در ستون بدهکار حساب خود ثبت نموده است. برای رفع این اشتباه مبلغ 450/000 (مابه التفاوت) از مانده طبق صورتحساب بانک کسر میشود.
مثال سوم: حسابدار بانک به جای واریز مبلغ 450/000 به حساب مشتری خود اشتباهاً مبلغ 54/000 را در ستون بدهکار حساب خود ثبت نموده است. برای رفع این اشتباه مبلغ 504/000 (مابه التفاوت)به مانده طبق صورتحساب بانک اضافه میشود علت این امر آنست که اولا حسابدار بانک اشتباهاً مبلغ 54/000 را در ستون بدهکار خود ثبت نموده که برای رفع این اشتباه مبلغ 108000 را باید بستانکار ( اضافه) نماید تا اصلاح گردد از طرفی مبلغ 450/000 ریال را نیز باید بستانکار نماید (واریزنماید) که روی رفته هم (450/000+108/000) میشود 504/000
منبع : https://www.sainaco.net/1394/09/17/اشتباهات-حسابدار-در-ایجاد-صورت-مغایرت/